Podstawa programowa historia klasa 5

Z Edukacja Domowa
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Podstawa programowa historia klasa 5

I Cywilizacje starożytne.

Uczeń:

I.1. porównuje koczowniczy tryb życia z osiadłym i wyjaśnia skutki rewolucji neolitycznej;

I.2. lokalizuje w czasie i przestrzeni cywilizacje Starożytnego Wschodu (Mezopotamii, Egiptu i Izraela), cywilizacje nad wielkimi rzekami (Indie i Chiny) oraz cywilizacje starożytnej Grecji i Rzymu;

I.3. charakteryzuje strukturę społeczeństwa i system wierzeń w Egipcie, Grecji i Rzymie, religię starożytnego Izraela; wyjaśnia różnicę między politeizmem a monoteizmem;

I.4. umiejscawia w czasie i zna różne systemy sprawowania władzy oraz organizację społeczeństwa w Egipcie, Atenach peryklejskich i Rzymie;

I.5. charakteryzuje najważniejsze osiągnięcia kultury materialnej i duchowej świata starożytnego w różnych dziedzinach: filozofii, nauce, prawie, architekturze, sztuce, literaturze;

I.6. umiejscawia w czasie i przestrzeni narodziny oraz rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa.

II Bizancjum i świat islamu.

Uczeń:

II.1. umiejscawia w czasie i przestrzeni zasięg ekspansji arabskiej i wyjaśnia wpływ cywilizacji muzułmańskiej na Europę;

II.2. lokalizuje w czasie i przestrzeni cesarstwo bizantyjskie i rozpoznaje osiągnięcia kultury bizantyjskiej (prawo, architektura, sztuka).

III Średniowieczna Europa.

Uczeń:

III.1. umiejscawia w czasie i przestrzeni państwo Franków;

III.2. umiejscawia w czasie i przestrzeni nowe państwa w Europie;

III.3. wyjaśnia przyczyny i skutki rozłamu w Kościele w XI wieku oraz opisuje relacje między władzą cesarską a papieską;

III.4. charakteryzuje przyczyny i skutki krucjat.

IV Społeczeństwo i kultura średniowiecznej Europy.

Uczeń:

IV.1. przedstawia instytucje systemu lennego, wyjaśnia pojęcie stanu i charakteryzuje podziały społeczne w średniowieczu;

IV.2. opisuje warunki życia średniowiecznego miasta i wsi;

IV.3. porównuje kulturę rycerską i kulturę miejską, opisuje charakterystyczne cechy wzoru rycerza średniowiecznego, rozpoznaje zabytki kultury średniowiecza, wskazuje różnice między stylem romańskim a stylem gotyckim;

IV.4. wyjaśnia rolę Kościoła (w tym zakonów) w dziedzinie nauki, architektury, sztuki i życia codziennego.

V Polska w okresie wczesnopiastowskim.

Uczeń:

V.1. sytuuje w czasie i przestrzeni państwo pierwszych Piastów oraz przedstawia jego genezę;

V.2. wyjaśnia okoliczności przyjęcia chrztu przez Piastów oraz następstwa kulturowe, społeczne i polityczne chrystianizacji Polski;

V.3. charakteryzuje rozwój i kryzys monarchii Bolesława Chrobrego i Mieszka II;

V.4. charakteryzuje odbudowę i rozwój państwa Piastów za rządów Kazimierza Odnowiciela i Bolesława Śmiałego;

V.5. przedstawia dokonania Bolesława Krzywoustego; opisuje konflikt z Cesarstwem Niemieckim;

V.6. opisuje społeczeństwo Polski pierwszych Piastów.

VI Polska w okresie rozbicia dzielnicowego.

Uczeń:

VI.1. umieszcza w czasie i przestrzeni Polskę okresu rozbicia dzielnicowego;

VI.2. opisuje przyczyny oraz wskazuje skutki rozbicia dzielnicowego;

VI.3. umieszcza w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi oraz zagrożeniem najazdami tatarskimi w okresie rozbicia dzielnicowego;

VI.4. opisuje przemiany społeczne i gospodarcze, z uwzględnieniem ruchu osadniczego;

polskich. Lokacje wsi i miast w XIII wieku (artykuł + ćwiczenia)]

VI.5. charakteryzuje proces zjednoczenia państwa polskiego na przełomie XIII i XIV wieku, wskazując na rolę władców piastowskich (ze szczególnym uwzględnieniem roli Władysława Łokietka) oraz Kościoła.

VII Polska w XIV i XV wieku.

Uczeń:

VII.1. opisuje rozwój terytorialny państwa polskiego w XIV i XV wieku;

VII.2. analizuje dokonania Kazimierza Wielkiego w dziedzinie polityki wewnętrznej (system obronny, urbanizacja kraju, prawo, nauka) oraz w polityce zagranicznej;

VII.3. opisuje związki Polski z Węgrami w XIV i XV wieku;

VII.4. wyjaśnia przyczyny i ocenia następstwa unii Polski z Wielkim Księstwem Litewskim;

VII.5. charakteryzuje dokonania w dziedzinie polityki wewnętrznej i zagranicznej Jagiellonów w XV wieku;

VII.6. porządkuje i umieszcza w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w XIV i XV wieku;

VII.7. charakteryzuje rozwój monarchii stanowej i uprawnień stanu szlacheckiego (rozwój przywilejów szlacheckich do konstytucji nihil novi).